یکشنبه ۲۳ خرداد ۱۳۸۹
سايه سنگين غربت بر مقبره لقمان باباي سرخسي
سايه سنگين غربت بر مقبره لقمان باباي سرخسي
 
خراسان رضوي - مورخ یکشنبه 1389/03/23 شماره انتشار 17573
 

تنها چند دقيقه با مرکز شهر سرخس فاصله دارد، اما با اين وجود غربت حاصل از بي توجهي از سر و رويش مي بارد!جاده خاکي پر از دست انداز چند کيلومتري را که پشت سر مي گذاري، به يک اثر تاريخي مي رسي که سرخسي ها به آن مي گويند مقبره لقمان بابا.البته نام کامل اين شيخ، محمد بن محمد لقماني سرخسي است. روي تابلويي که در نزديکي مقبره به چشم مي خورد، از او به عنوان عارف قرن چهارم هجري نام برده شده است.آن چه از نوشته هاي اين تابلو که آن هم از غربت و بي توجهي به مقبره لقمان بابا بي نصيب نبوده است، برداشت مي شود، اين است که احتمالا اين مقبره در دوره سلجوقيان بنا و در قرن هشتم هجري ايوان ورودي، الحاقات ايوان و کتيبه گچ بري هاي اطراف در ورودي به آن افزوده شده است.

مقبره لقمان باباي سرخسي-عكس:هوشمند

 تاريخ تکميل و تزيين اين بناي آجري با گنبد ۲ پوششه هم به سال ۷۵۷ هجري باز مي گردد. نحوه به کارگيري آجر و کاشي گچ بري قسمت هاي مختلف ايوان نيز يادآور شيوه معماري دوران ايلخاني در خراسان است.اما وقتي از اين تابلو و حيواني که در حاشيه آن پناه گرفته است، گذر مي کنيم به مقبره اي مي رسيم که در ورودي آن بسته است و ديوارهايش هم به محلي براي نوشتن انواع و اقسام مختلف يادگاري تبديل شده است.

به نظر مي آيد داربست هايي که در قسمت ورودي مقبره قرار دارد با هدف احيا و مرمت اين اثر تاريخي بر پا شده است. اما بايد اذعان داشت که نه خبري از بازسازي است و نه کسي براي انجام اين کار حضور دارد.روشن کردن آتش در حاشيه اين بنا هم آثاري را روي مقبره لقمان بابا بر جاي گذاشته است که مشخص نيست چه کسي مي خواهد پاسخ گوي بي توجهي به اين اثر تاريخي باشد. در حالي که ملت هاي شرق و غرب کوچک ترين و بي ارزش ترين دارايي هاي فرهنگي و تاريخي خود را به مرکزي براي توسعه اقتصادي و فرهنگي تبديل کرده اند، اين شرايطي است که ما نه تنها در مقبره لقمان بابا بلکه در بسياري ديگر از محوطه هاي تاريخي و باستاني کشورمان شاهد هستيم.

مقبره شيخ محمد بن محمد لقماني سرخسي که مي توانست اکنون به عنوان يک اثر ارزشمند تاريخي و فرهنگي و مرکزي براي جذب گردشگران به شهر محروم سرخس مطرح باشد، به خرابه اي در حاشيه شهر تبديل شده است که شايد به جز برخي رهگذران هيچ کس ديگري از آن خبر نمي گيرد.

ما هم بعد از گرفتن چند عکس و گشتي پيرامون اين مقبره، لقمان بابا را با همه غربتش تنها مي گذاريم و با کوله باري از سوال که درباره اين موضوع در ذهنمان نقش بسته است، به سراغ مسئولان شهرستان سرخس مي رويم.

طرح مطالعاتي در حال تدوين است

فرماندار شهرستان به عنوان بالاترين مقام اجرايي و دولتي سرخس اولين مسئولي است که اين موضوع را با او درميان مي گذاريم و پاسخ هايش را مي شنويم.«سيدحميد موسوي» در ابتدا اشاره اي به ظرفيت هاي گردشگري سرخس هم چون رباط شرف، درياچه بزنگان، مقبره شيخ محمد بن محمد لقماني سرخسي و... مي کند و اين گونه مي گويد: ما ظرفيت هاي گسترده اي در زمينه گردشگري داريم ولي متاسفانه به دليل بي توجهي هايي که طي سال هاي گذشته به اين آثار و اماکن تفريحي و تاريخي شده، بدون بهره مانده است.

او درباره مقبره لقمان بابا نيز با اشاره به سفر «بقايي» رئيس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري کشور به شهرستان سرخس در حاشيه سفر دور سوم هيئت دولت به خراسان رضوي اظهار مي دارد: در اين سفر تصميمات بسيار سازنده اي در زمينه گردشگري شهرستان گرفته شد که يکي از مهم ترين آن ها درباره مقبره لقمان بابا بود.«موسوي» از انجام طرح مطالعاتي مقبره لقمان بابا در اداره کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان خبر مي دهد و مي افزايد: با تهيه اين طرح در نيمه اول سال جاري اداره ميراث فرهنگي شهرستان با همکاري شهرداري سرخس عمليات اجرايي فاز اول طرح به سازي اين بناي تاريخي را در مساحت ۳ هکتار آغاز مي کند.

فرماندار سرخس همچنين با اشاره به کمبودهاي گسترده اين شهرستان در زمينه فضاهاي تفريحي اظهار مي دارد: هدف ما از اجراي اين طرح تنها موضوع گردشگري نيست، بلکه قصد داريم در اين منطقه يک مجموعه تفريحي که بتواند برطرف کننده بخشي از نيازهاي شهرستان در اين زمينه باشد، ايجاد کنيم.

اعتبارات قطره چکاني است

«سيدحميد موسوي» در ادامه به موضوع بازسازي اين مقبره تاريخي اشاره و عنوان مي کند: براي اين موضوع هر سال اعتباراتي اختصاص پيدا مي کند، اما به اين دليل که اين اعتبارات به صورت قطره چکاني بوده است،عمليات بازسازي در حد شايسته اي پيشرفت نداشته است.

گلايه از ميراث فرهنگي

او سپس از اداره کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان گلايه مي کند و ابراز مي دارد، با وجود ظرفيت هاي گسترده شهرستان در زمينه ميراث فرهنگي و گردشگري تاکنون اعتبارات مناسبي به سرخس اختصاص پيدا نکرده و به نوعي تمام ظرفيت هاي ما غريب مانده است.فرماندار سرخس با تاکيد بر اين که اين شهرستان کمبودهاي متعددي در زمينه هاي اقتصادي دارد، مي گويد: رونق صنعت گردشگري در سرخس مي تواند تا حد زيادي به رفع اين مشکلات کمک کند.در ادامه قصد داشتيم با رئيس اداره ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري شهرستان سرخس هم در اين باره گفت وگو کنيم که متاسفانه با وجود مراجعات و تماس هاي چندباره خبرنگاران اعزامي خراسان، موفق به انجام اين کار نشديم.

 
نوشته شده توسط محسن هوشمند در 13:49 | | لينک به اين مطلب